ZAKAZ PROWADZENIA POJAZDÓW MECHANICZNYCH

Kancelaria Adwokacka - adwokat Artur Ślemp. Prawo karne w Rzeszowie.

Sądowe orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych wskutek prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości ... czy mamy możliwość wpłynięcia na złagodzenie tego środka karnego ?

Zgodnie z art. 178a kodeksu karnego kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Niejednokrotnie jednak najpoważniejszą konsekwencją popełnienia tego czynu jest orzeczony przez Sąd zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych, gdyż odebrana zostaje nam czasowo możliwość kierowania pojazdami, co np. w przypadku osób których charakter pracy wymaga dużej mobilności, stanowi bardzo dużą niedogodność. Należy nadmienić, iż w przypadku prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości, Sąd musi orzec o zakazie prowadzenia pojazdów mechanicznych, nie ma w tym zakresie swobody wyboru, wskutek ustawowej regulacji musi zakazać takiej osobie prowadzenia pojazdów mechanicznych.

Zgodnie z art. 42 § 2 Sąd orzeka, na okres nie krótszy niż 3 lata, zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa wymienionego w § 1 był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia określonego w art. 173, art. 174 lub art. 177. Z powyższej regulacji wynika, iż najkrótszy okres na jaki może zostać orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych to 3 lata.

Jednakże istnieje pewna „furtka”, które może pozwolić na pośrednie skrócenie tego okresu. Jest to dość „świeża” regulacja prawna, ale bez wątpienia stanowi ona korzystne rozwiązanie dla osób posiadających orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów. Mianowicie należy zwrócić uwagę na brzmienie art. 182a § kodeksu karnego wykonawczego, zgodnie z którym - jeżeli zakaz prowadzenia pojazdów był wykonywany przez okres co najmniej połowy orzeczonego wymiaru, a w przypadku zakazu prowadzenia pojazdów orzeczonego na podstawie art. 42 § 3 lub 4 Kodeksu karnego przez okres co najmniej 10 lat, sąd może orzec o dalszym wykonywaniu tego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów niewyposażonych w blokadę alkoholową.

Co to oznacza? Najprościej będzie wytłumaczyć to praktycznym przykładzie. Załóżmy że 10 stycznia 2017 r. zatrzymała nas policja podczas prowadzenia pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości. W takiej sytuacji zabierane jest nam prawo jazdy, a policja kieruje akt oskarżenia do właściwego Sądu. Sąd po jakimś czasie wzywa nas na rozprawę (lub wydaje wyrok nakazowy bez naszej obecności), zazwyczaj mija 3-4 miesiące zanim taki wyrok zapadnie. W większości przypadków Sąd orzekając środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, jednocześnie zalicza oskarżonemu okres zatrzymania prawa jazdy na poczet orzeczonego zakazu prowadzenia pojazdów. Tym samym jeśli Sąd orzeka 3 lata zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, to dzień od którego należy liczyć bieg tego terminu to dzień zatrzymania prawa jazdy (w tym przypadku 10 stycznia 2017 r.), a nie dzień wydania wyroku przez Sąd.

Mając na uwadze uprzednio przywołane brzmienie art. 182a § 1 kodeksu karnego wykonawczego, o zamianę środka karnego na możliwość prowadzenia pojazdów wyposażonych w blokadę alkoholową, możemy ubiegać się po połowie upływu okresu na jaki został orzeczony środek karny. Tym samym jeśli Sąd orzekł 3 letni zakaz prowadzenia pojazdów, o zmianę sposobu wykonywania środka karnego możemy zacząć się ubiegać po 1,5 r. od dnia w którym zostało nam zatrzymane prawo jazdy. Na podanym przykładzie (zatrzymanie prawa jazdy dnia 10 stycznia 2017 r.), o zmianę będziemy mogli się ubiegać po dniu 10 lipca 2018 r.

Oczywiście złożenie wniosku o zmianę nie gwarantuje przychylenia się przez Sąd do tego wniosku. Trzeba go dobrze uargumentować i przedstawić siebie w jak najlepszym świetle, a także wskazać dlaczego możliwość prowadzenia pojazdów mechanicznych wyposażonych w blokadę alkoholową jest nam niezbędna np. konieczność używania pojazdu w miejscu pracy, brak możliwości awansu w pracy w przypadku braku odpowiednich uprawnień, brak możliwości dalszego rozwoju i samokształcenia, zamieszkanie poza miastem i kiepskie połączenia autobusowe itp.

Zgodnie z ustawą, aby wniosek taki został uwzględniony, Sąd może to uczynić wtedy, gdy postawa, właściwości i warunki osobiste sprawcy oraz zachowanie w okresie wykonywania środka karnego uzasadniają przekonanie, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę nie zagraża bezpieczeństwu w komunikacji.

Do wniosku warto załączyć zaświadczenie z obecnego miejsca pracy, opinię pracodawcy o pracowniku, zaświadczenia i opinie innych osób funkcyjnych które mogą poświadczyć że od dnia zatrzymania prawa jazdy przestrzegaliśmy porządku prawnego i angażujemy się w życie społeczne np. zaświadczenie od proboszcza parafii, od trenera sekcji sportowej itp. Możemy także wykazywać, że nastąpiły ważne zmiany w naszym życiu, które wpływają na naszą codzienność i determinują konieczność bycia bardziej odpowiedzialnym człowiekiem czyli np. akt małżeństwa, akt urodzenia dziecka itp.

Sąd co do zasady i tak sam sprawdzi po złożeniu przez nas wniosku, czy faktycznie przestrzegaliśmy porządku prawnego i czy cieszymy się dobrą opinią w miejscu zamieszkania. Tym samym Sąd w większości przypadków zwraca się do odpowiedniej jednostki policji o wskazanie czy mieliśmy w danym okresie czasu konflikt z prawem, Sąd może sprawdzić także czy figurujemy w kartotece karnej. Ponadto może zostać wysłany do naszego miejsca zamieszkania kurator, celem zbadania wśród sąsiadów jaką cieszymy się opinią, a w szczególności czy jesteśmy często widywani w trakcie spożycia alkoholu.

Wobec powyższego, istnieje możliwość zmniejszenia negatywnych konsekwencji popełnionego przez nas czynu. Zmiana sposobu wykonywania środka karnego wiąże się z koniecznością zamontowania w naszym pojeździe blokady alkoholowej, która w dużym uproszczeniu działa w ten sposób, że silnik pojazdu nie uruchomi się jeśli w wydychanym przez nas powietrzu będzie alkohol. Mimo wszystko jest to i tak rozwiązanie, które pozwala nam w stosunkowo niedługim czasie ponownie prowadzić pojazdy mechaniczne, co w dzisiejszych czasach niejednokrotnie stanowi jedyną możliwość realizacji swoich celów i ambicji, a przede wszystkim realizacji zawodowej, gdyż możemy się swobodnie poruszać między dłuższymi odcinkami.

Warto po upływie odpowiedniego okresu zawsze próbować złożyć taki wniosek do Sądu.        W przypadku takich wniosków Sąd nie wyznacza rozprawy i nie przesłuchuje nas. O przychyleniu się do naszego wniosku lub jego oddaleniu zostaniemy poinformowani listem poleconym z Sądu. Oczywiście przysługuje nam prawo odwołania się od negatywnego decyzji Sądu.