PYTANIA I ODPOWIEDZI

Kancelaria Adwokacka - adwokat Artur Ślemp. Prawo cywilne. Rzeszów.

Pytania i odpowiedzi z zakresu wielu dziedzin prawa. Rozpoczynamy od prawa cywilnego. 

Pytanie internauty:

Czy darowiznę można podważyć ze względu na wiek darczyńcy (83lata)?

Odpowiedź adwokata

Zgodnie z art. 897 par. 1 kodeksu cywilnego, Darczyńca może odwołać darowiznę nawet już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności. Tak więc jako przesłankę odwołania darowizny ustawodawca określił rażącą niewdzięczność obdarowanego względem darczyńcy. Jednakże należy mieć na uwadze brzmienie art. 82 kodeksu cywilnego stanowiącego, iż nieważne jest oświadczenie woli złożone przez osobę, która z jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Dotyczy to w szczególności choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego, chociażby nawet przemijającego, zaburzenia czynności psychicznych.

Tym samym istnieje możliwość do podważenia umowy darowizny, ale jedynie w sytuacji gdy osoba w wieku przez Pana podanym, nie była świadoma podejmowanej czynności prawnej i jej konsekwencji. Oświadczenia złożone przez osobę w takim stanie jest automatycznie nieważne jako złożone w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. W celu ustalenia, czy oświadczenie woli złożone przez osobę było skuteczne należy zbadać, czy w chwili składania tego oświadczenia osoba ta znajdowała się w stanie umożliwiającym świadome i swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli (wyr. SA w Gdańsku z 9.3.2011 r., I ACA 1506/10, Legalis).

Aby ustalić czy osoba dokonująca darowizny znajdowała się w chwili zawierania umowy w stanie wyłączającym świadome podejmowanie decyzji, należy wystąpić o Sądu z powództwem o ustalenie tego stanu. Ciężar dowodu spoczywa na powodzie, czyli osobie wnoszącej pozew, także trzeba powołać świadków i przedłożyć odpowiednie dokumenty które będą potwierdzać stan wyłączający świadomość.

Odpowiadając na Pana pytanie: sam wiek nie stanowi przesłanki do podważenia umowy darowizny dokonanej przez darczyńcę.